DENEY NO: 2
DENEYİN ADI: Karışımlar,
karışımların ayrılması
DENEYİN AMACI: Bu
deneyimizin amacı karışımları ayırma yöntemlerini gözlemleyip öğrenmektir.
TEORİK BİLGİ:
Tabloda görüldüğü gibi madde 2
gruba ayrılır.Bizim ilgileneceğimiz kısım karışımlar kısmıdır.
Saf madde:Birden fazla elementin belirli oranlarda bir araya
gelerek,kendi özelliklerini kaybederek oluşturdukları yeni saf maddeye denir.
Karışım:iki ya da daha fazla saf madde çeşidinin karışması ile
oluşmuş madde topluluklarına karışım denir.Belirli bir oran şart değildir
isteğe bağlı oranlarda yapılır.
1.)Homojen karışım:madde
dağılımı ve özellikleri her yerinde aynı olan karışımlardır.
a.)çözeltiler:çözünen saf maddenin çözücü içerisinde homojen olarak
dağılması sonucu oluşur.
Örnekler:
Katı-katı çözeltisiàAlaşım(tunç,pirinç)
Katı-sıvı çözeltisiàTuzlu su,şekerli su
Sıvı-sıvı çözeltisiàAlkollü su(kolonya)
Sıvı-gaz çözeltisiàGazoz
Gaz-gaz çözeltisiàHava
İki çeşit çözelti vardır.
**Seyreltik çözelti:Çözücüsü çok
olup,çözüneni az olan çözeltidir.
**Derişik çözelti:Çözücüsü az
olup,çözüneni az olan çözeltidir.
2.)Heterojen karışımlar:Madde dağılımı ve özellikleri her yerinde aynı olmayan
karışımlardır.
a.)Emülsiyon:sıvı-sıvı heterojen
karışımların özel adıdır.örnek;zeytinyağı-su
b.)Süspansiyon:katı sıvı heterojen
karışımların özel adıdır.örnek;tebeşir tozu-su
Karışımları Ayırma Yöntemleri
eleme:değişik büyüklüklere sahip
parçacıkları ayırmak için kullanılan yöntemdir.
Süzme:bir sıvı ile sıvı içinde bulunan tanecikleri ayırmak için
kullanılan yöntemdir.su içindeki toprağın süzülmesi örnek verilebilir.
Yüzdürme:bir sıvı içinde katı
taneciklerin zamanla dibe çökerek ayrıştırılmasını sağlayan yöntemdir.çamurlu
su bekletildikten sonra çamur dibe çöker,su yukarıda kalır.
Çözme:tuz,şeker,soda gibi çözeltilerdeki
çözünen maddeler kristallendirme ile çözeltiden ayrılabilir.madde kaynatılarak
yoğun derişik çözelti haline geldiğinde alınır ve süzülerek eski haline geldiği
gözlemlenir.
Mıknatısla ayırma:mıknatısın çektiği ve
ya magnetik özellik gösteren madde parçacıkları bulundukları ortamdan mıknatıs
yardımı ile ayrıştırılabilir.
Damıtma:sıvı-sıvı karışımlarını
ayırmak için kullanılan bir yöntemdir kaynama sıcaklıklarının farklı olmasından
yararlanılır.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER
**mıknatıs
**demir tozu
**kum
**tuz
**su
**beherglas(100 ml)
**süzgeç kağıdı
**huni
** baget
**doğalgaz
**sac ayağı
**bunzen beki
DENEYİN YAPILIŞI:
Bir miktar yemek tuzu bir miktar kum ve bir miktar demir
tozu 100 ml beher içinde iyice karıştırılır. Karışım temiz bir kağıt üzerine
dökülür ve içerisinde mıknatıs gezdirilir.Mıknatıs üzerinde toplanan demir
tozları başka bir kağıt üzerine alınır.
Geride kalan karışım içinde 50 ml
saf su bulunan 100 ml beher içine alınır be bagetle karıştırılarak iyice
çözülür. Karışımın hepsinin çözünüp çözünmediği kontrol edilir ve oluşan
çözelti süzülür.
Süzgeç kağıdı üzerinde kalan kum
tanecikleri de ayrıştırıldıktan sonra beher içindeki çözeltiyi de kaynatırız.Ve
son olarak da su buharlaşır ve yemek tuzunu da ayrıştırmış oluruz.Tuzu elde
ederiz.
DENEYİN SONUCU:
Deneyin sonucunda karıştırdığımız demir tozu, kum ve tuzu
ayırma yöntemleriyle ayırdık.Başta mıknatıslama yöntemi, süzme yöntemi ve
buharlaştırma yöntemini kullandık.
KAZANIMLAR:
Karışımların nasıl ayrışacağına
dair bilgi edinmiş olmamız ve bunu uygulamaya geçirmiş olmamız bunları günlük
hayatta kullanacağımızı garantilemiştir.Örneğin nemlenmiş bir tuzu atmak yerine
geri dönüşümünü nasıl sağlayacağımızı öğrenmiş durumdayız.
Suyla karışmış olan sıvı yağı
öylece ocağa koyup etrafa sıçramasını seyretmek yerine sıvı yağı sudan
arındırma yöntemini uygulamamız gerektiğini artık biliyoruz.
DENEYİN YORUMU:
Deneyin sonucunda karıştırdığımız demir tozu, kum ve tuzu
ayırma yöntemleriyle ayırdık.Başta mıknatıslama yöntemi, süzme yöntemi ve
buharlaştırma yöntemini kullandık.
Başta ıslak kum kullandığımız için
demir tozunu ayırmakta zorlandık.
Demir tozlarının mıknatıs tarafından çekilme nedeni; demirin
paramagnetik bir madde olmasıdır. Mıknatısın çekemediği maddeler de diamagnetik
maddelerdir.
Yemek tuzunun suda çözünüp,kumun çözünmemesinin nedeni ise;suyun polar yapıda olmasıdır. Polar yapılar;polar yapıları, apolar yapılar; apolar yapıları çözer.Yemek tuzu da polar yapı gösterdiği için su içinde çözündü. Kumun ise böyle bir yapısı olmadığı için suda çözünemedi.
Yemek tuzunun suda çözünüp,kumun çözünmemesinin nedeni ise;suyun polar yapıda olmasıdır. Polar yapılar;polar yapıları, apolar yapılar; apolar yapıları çözer.Yemek tuzu da polar yapı gösterdiği için su içinde çözündü. Kumun ise böyle bir yapısı olmadığı için suda çözünemedi.
Paramıknatıs ya da Paramanyetik cisimler bağıl manyetik
geçirgenlikleri 1'den büyük olan maddelerdir. Ferromıknatıs maddelerin tersine sadece manyetik
alanla manyetizasyonlarını koruyabilirler.
Curie
ısısından sonra (TC) ferromıknatıslar da paramıknatıs gibi
davranırlar.
Paramanyetik
ozellige sahip baslica element ve bilesikler sunlardir:
1a
grubundan: Sodyum
2a
grubundan: Magnezyum , Kalsiyum , Stronsiyum , Baryum
3a
grubundan: Alüminyum
Diger
gruplardan Platin , Uranyum
Ferromanyetik
maddeler: Bağıl manyetik geçirgenlikleri
1’den çok büyük olan maddelerdir. Sadece demir, nikel ve kobalt oda
sıcaklığında ferromanyetiktir. Bunları içeren alaşımların çoğuda ferromanyetik
özellik taşır (Alnico, Sm-Co, Sm-Fe, NdFeB gibi). Curie ısı
derecesinden (TC) sonra ferromanyetik özelliklerini kaybederek
paramanyetik özellik kazanırlar.
Bu tür maddeler mıknatıs, elektrik motoru, jeneratör, trafo ve sabit disk gibi araçların yapımında
kullanılır.
Verilerin
Hesaplanması:
Örneğin mıknatıs bakırı demire
göre daha az çeker bunun sebebi yarı dolu orbital sayısıdır.Öyle ki bakırın
yarı dolu orbital sayısı 1 dir demirin yarı dolu orbital sayısı 4 tür.(bakırın
AN=29,demir AN=26)
26Fe : (1s2) (2s2 2p6) (3s23p6) (4s2) (3d6)
Nikelin elektron dağılım düzeni :
28Ni : (1s2) (2s2 2p6) (3s23p6) (4s2) (3d8)
Kobaltın elektron dağılım düzeni :
27Co : (1s2) (2s2 2p6) (3s23p6) (4s2) (3d7)
Eşleşmemiş Elektron :
Elektron dağılım düzeninde son orbitalin için tam dolu değilde yarı doluysa eşleşmemiş elektron çiftidir.
SU
Suyun molekül yapısı
Su, H2O molekül yapısında bir inorganik maddedir.
Su molekülü, merkezinde bir oksijen atomu, iki köşesinde
birer hidrojen atomu, diğer iki
köşesinde ortaklanmamış elektron çiftleri bulunan bir düzgün
olmayan dörtyüzlü şeklindedir;
H O H bağ açısı 104,5
o
’dir:
Su molekülü, dipol karakterdedir; çevresindeki elektrik yükü
dağılımı üniform değildir. Su
molekülünün oksijen tarafı elektronlardan zengindir ve lokal
bir negatif (−) yüklü bölge
oluşturur; hidrojen tarafı da elektronlardan fakirdir ve
lokal bir pozitif (+) yüklü bölge
oluşturur:
Su molekülleri, dipol karakterde oluşları nedeniyle hem katı
halde hem de sıvı halde iken,
birbirlerine hidrojen köprüsü bağlarla bağlanma
yeteneğindedirler; bir su molekülünün bir
hidrojen çekirdeği ile bir başka su molekülünün
ortaklanmamış elektron çiftleri arasında,
karşılıklı elektrostatik reaksiyonla bir hidrojen bağı
oluşur:
Su moleküllerinin buzda %100’ü, oda sıcaklığındaki suda
%70’i, 100
o
C’deki suda %50’si
hidrojen bağlarıyla art arda birbirlerine bağlanmışlardır:
KAYNAKÇA:
sınav dergisi dershaneleri öss konu anlatımlı kitabı
kazanımlar kısmının olması çok iyi cok tesekkurler :D
YanıtlaSil